เผด็จการความคู่ควร: เกิดอะไรขึ้นกับประโยชน์ส่วนรวม? The Tyranny of Merit / Michael J. Sandel / Salt Publishing

ผลงานของ ไมเคิล แซนเดล เจ้าของหนังสือยอดนิยมอย่าง ความยุติธรรม และ เงินไม่ใช่พระเจ้า

ในขณะที่ความฝันแบบอเมริกันที่ว่า “คุณประสบความสำเร็จได้ถ้าคุณพยายาม”
หล่อเลี้ยงความหวังของผู้คนมานานหลายทศวรรษ หนังสือเล่มนี้จะทำให้คุณต้องคิดใหม่…
เพราะไมเคิลจะชี้ให้คุณเห็นว่าความสำเร็จในทุกวันนี้ไม่ได้มาจาก ความคู่ควร
อันเกิดจากพรสวรรค์หรือพรแสวงเพียงอย่างเดียวอย่างที่หลายคนเชื่ออีกต่อไป

แต่มีอีกหลายปัจจัยที่คอยเกื้อหนุนระหว่างทาง ไม่ว่าจะเป็นพื้นเพทางครอบครัว

โอกาสทางการศึกษา ไม่เว้นแม้แต่ความโชคดีที่ได้เกิดในสังคมที่ให้ค่ากับพรสวรรค์นั้นๆ
ดังนั้นผู้ชนะในเส้นทางนี้ก็ไม่ควรหยิ่งผยองพองขนว่าความสำเร็จที่ได้มาเป็นเพราะตัวเองล้วนๆ
ส่วนผู้แพ้ก็ไม่ควรยอมรับอย่างจำนนว่าตัวเองควรคู่กับความล้มเหลวนั้น

แต่นั่นคือสิ่งที่เกิดขึ้นเมื่อกระแสโลกาภิวัตน์พัดกระพือไปทั่วโลกและนำมาซึ่งความเหลื่อมล้ำที่ถ่างกว้างขึ้นเรื่อยๆ
สิ่งที่เกิดขึ้นทำให้หลายคนมุ่งไปว่า ปริญญาจะช่วยพาให้คนพ้นจากความเหลื่อมล้ำได้ผ่านการเลื่อนระดับชั้นทางสังคม
แต่แท้จริงนั่นคือการหนีปัญหา ไม่ใช่การแก้ปัญหา และกลับยิ่งทำให้ผู้ชนะกับผู้แพ้ขยับห่างจากกันมากขึ้น

จนความกลมเกลียวและภราดรภาพในสังคมเจือจาง นำไปสู่การแบ่งขั้วทางความคิดและกระแสต่อต้านชนชั้นนำ

ซึ่งเห็นได้จากปรากฏการณ์เบร็กซิตและการขึ้นสู่ตำแหน่งของโดนัลด์ ทรัมป์

แม้กรณีศึกษาต่างๆ ที่ถูกหยิบยกมาพูดถึงในหนังสือเล่มนี้ส่วนใหญ่มีฉากหลังในโลกตะวันตก
แต่เชื่อเถิดว่า มันสะท้อนสิ่งที่เกิดขึ้นในสังคมอื่นทั่วโลกรวมถึงเมืองไทยด้วย

นอกจากหนังสือเล่มนี้จะทำให้คุณมองแนวคิดเดิมที่ดูเหมือนจะสร้างแรงบันดาลใจในมุมใหม่
มันยังทิ้งคำถามให้เราได้คิดกันต่อว่า สังคมคู่ควรนิยมคือสังคมที่ยุติธรรมจริงหรือ
ความเท่าเทียมในสังคมคือคำตอบสุดท้ายจริงหรือ ชีวิตที่ดีคือชีวิตที่สร้างมูลค่าทางตลาดที่สูงเท่านั้นหรือ
หรือที่จริงแล้ว ทุกคนไม่จำเป็นต้องตะกายจาก “ดินสู่ดาว”
แต่อย่างน้อยทุกคนควรได้ใช้ชีวิตที่ดีและมีศักดิ์ศรีในงานที่ทำ
โดยมองที่ คุณค่า มากกว่า มูลค่า ที่พวกเขามอบให้กับตลาดหรือสังคมนั้นๆ กันแน่


---------------------------------


เผด็จการความคู่ควร
แปลจากหนังสือ  The Tyranny of Merit
ผู้เขียน  Michael J. Sandel
ผู้แปล  สฤณี อาชวานันทกุล
สำนักพิมพ์  Salt Publishing
จำนวนหน้า 376 หน้า ปกอ่อน
พิมพ์ครั้งที่ 1 เมษายน 2565
ISBN 9786168266821