The Menopause Manifesto หมดเมนส์แล้วเป็นไง / พญ.เจ็น กันเทอร์ / นิธินันท์ ยอแสงรัตน์ / แม็กพาย บุ๊กส์

"...ผู้หญิงส่วนใหญ่นึกไม่ออกว่าควรคาดหวังอะไรกับประจำเดือน เมื่อไม่คิดว่าจะมีประจำเดือนอีกแล้ว ความไม่เข้าใจว่าเกิดอะไรขึ้นกับร่างกายตัวเองและทำไมจึงเป็นเช่นนั้น ทำให้ผู้หญิงรู้สึก ‘หมดอำนาจ’..."

แม้หลายคนอาจรู้สึกคุ้นชินจนไม่ทันคิดว่าเป็นปัญหา แต่เอาเข้าจริงเรื่องที่รบกวนใจผู้หญิงเกือบครึ่งหนึ่งของชีวิตคือ "ประจำเดือน"

ประจำเดือนเป็นต้นเหตุของอาการปวดท้องประจำเดือน ประจำเดือนมากไป ประจำเดือนน้อยไป ไม่สบายก่อนมีประจำเดือน และอีกมากมาย โดยเฉพาะเมื่อเข้าสู่วัยใกล้หมดประจำเดือน แต่ปัญหาประจำเดือนกลายเป็นเรื่องที่ “ไม่เห็นจะเป็นปัญหา”

เพราะบรรดาผู้รู้รวมถึงแพทย์มักบอกว่าเป็นเรื่องปกติของผู้หญิงทั้งโลก ผู้หญิงทุกคนมีประจำเดือน มีวัยหมดประจำเดือน และปัญหาที่เกิดจากประจำเดือนไม่เคยทำให้ใครตาย

ผู้หญิงส่วนใหญ่เชื่อคำบอกเล่าเช่นนั้นที่สืบทอดกันมาตั้งแต่ยุคโบราณ ยอมอดทนกับอาการผิดปกติต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับประจำเดือน/วัยหมดประจำเดือน โดยไม่กล้าบ่นให้กลายเป็นข้อกล่าวหาว่าผู้หญิงล้วนสำออย เรื่องมาก เจ้าอารมณ์ฯลฯ ?

แต่แพทย์ยุคใหม่โดยเฉพาะสูตินรีแพทย์ที่เป็นผู้หญิงอย่างหมอกันเทอร์บอกว่า “หมดยุคแล้ว” หมดเวลาบังคับผู้หญิงให้อดทนแล้ว ผู้หญิงต้องไม่ทนกับเรื่องที่ไม่จำเป็นต้องทน อาการผิดปกติต่างๆ แม้ไม่ถึงตายแต่ก็รบกวนการใช้ชีวิต และอาการบางอย่างอาจเป็นสัญญาณนำไปสู่โรคร้ายอย่างอื่น ซึ่งทั้งหมดนี้มีวิธีดูแลรักษา รวมถึงป้องกันให้รุนแรงน้อยลง ส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวันน้อยลง

วัยหมดประจำเดือนเฉลี่ยของผู้หญิงทั่วโลกคือ 50-52 ปี ปัจจุบันความรู้ทางวิทยาศาสตร์ยังตอบไม่ได้ว่าผู้หญิงแต่ละคนจะหมดประจำเดือนวันไหน เวลาไหน แต่ระยะเปลี่ยนผ่านสู่วัยหมดประจำเดือนซึ่งมาพร้อมกับความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ของฮอร์โมนอาจเริ่มขึ้นตั้งแต่อายุน้อย แม้ส่วนใหญ่มักแสดงอาการรุนแรงในวัย 40 ปีขึ้นไป

การเตรียมพร้อมร่างกายตั้งแต่วัยสาว รวมถึงการกิน การนอน การออกกำลัง และการเลือกวิธีคุมกำเนิด ส่งผลต่อฮอร์โมนและวัยหมดประจำเดือน รวมทั้งโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ ตั้งแต่อาการร้อนวูบวาบ หลงลืม นอนไม่หลับ น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น กระดูกพรุน รอบเอวหนา มวลกล้ามเนื้อลดลง โรคหัวใจและหลอดเลือด จนถึงโรคมะเร็งและอื่นๆ

เตรียมพร้อมดีมีโรคน้อย เตรียมพร้อมไม่ดีอาจมีโรคมาก

เตรียมพร้อมช้าดีกว่าไม่เตรียมเลย เริ่มจัดระเบียบการกิน นอน และออกกำลังในวัยหกสิบเมื่อหมดประจำเดือนไปนานแล้ว ดีกว่านั่งนอนนิ่งเนือยทำลายร่างกายและสมองของตัวเอง

ประจำเดือนเป็นส่วนหนึ่งของผู้หญิง การทำความรู้จักประจำเดือน รู้จักวัยหมดประจำเดือน รู้จักการทำงานของฮอร์โมนในร่างกายตัวเอง รู้จักร่างกายตัวเอง รู้จักสุขภาพตัวเอง และรู้จักวิธีดูแลตัวเองให้แข็งแรงสดใสจนถึงวัยหลังหมดประจำเดือน ช่วยให้ผู้หญิงมีชีวิตยืนยาวอย่างมีคุณภาพ

ความรู้คืออำนาจ ความรู้ของผู้หญิงโดยเฉพาะเรื่องของร่างกายผู้หญิง ช่วยให้ผู้หญิงมีอำนาจเหนือร่างกายตัวเอง มีอำนาจในการตัดสินใจเพื่อสุขภาพของตัวเอง และเป็นตัวเองโดยไม่มีใครสามารถกดข่ม

มีแง่มุมเกี่ยวกับประจำเดือนอีกมากที่เป็นมายาคติและคุณอาจจะไม่รู้ มาทำความเข้าใจเกี่ยวกับประจำเดือนและวัยทองกันเสียใหม่ เพื่อเตรียมตัวไว้ก่อนถึงวัยหมดประจำเดือน

 

-----

 1. Manifesto หมายถึงการประกาศเจตนารมณ์อะไร ทำไมต้องประกาศ?

ตอบ: คนประกาศเจตนารมณ์คือหมอกันเทอร์ผู้เขียน The Menopause Manifesto เธอประกาศว่า วัยหมดประจำเดือนและอาการต่างๆ ของวัยหมดประจำเดือนเป็นธรรมชาติของผู้หญิงทุกคน แต่ไม่เคยมีการพูดถึงอย่างจริงจังด้วยความเข้าใจ
แพทย์จำนวนหนึ่งบอกว่าไม่สำคัญ ไม่ถึงตาย แต่อาการวัยหมดประจำเดือนรวมถึงโรคที่สัมพันธ์กับวัยหมดประจำเดือน เช่น ร้อนวูบวาบ ซึมเศร้า นอนไม่หลับ ประจำเดือนมาบ้างไม่มาบ้าง มามากเกินไปบ้าง น้อยเกินไปบ้าง รู้สึกเหมือนเริ่มสมองเสื่อม โรคหัวใจโรคกระดูก ฯลฯ ไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะเมื่อผู้หญิงแก่ และไม่ได้เริ่มขึ้นทันทีในวัยหมดประจำเดือนประมาณ 50-52 ปี ช่วงเวลาก่อนหมดประจำเดือนของผู้หญิงบางคนอาจยาวนานนับสิบปี
เจตนารมณ์ของหมอกันเทอร์คือทำให้ผู้หญิงทั่วโลกรู้จักร่างกายของตัวเองและวัยหมดประจำเดือนอย่างละเอียดถี่ถ้วนรอบด้าน เพื่อรับมือกับปัญหาสุขภาพซึ่งจะเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนอย่างรู้เท่าทัน ไม่ต้องเป็นทุกข์กับอาการผิดปกติต่างๆ หรือโดนสังคม “ปั่นหัว“ ให้เข้าใจผิดว่าผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนคือหมดคุณค่าเพราะหมดสาว และทุกคนต้องกลายเป็นยายแก่เจ้าอารมณ์มีวิธีดูแลรักษาสุขภาพที่จะทำให้ผู้หญิงสูงวัยแข็งแรงได้เสมอ ไม่ใช่ย้อนกลับไปเป็นเด็กสาวเหมือนเดิม แต่หมายถึงเป็นผู้หญิงที่ยังคงสดใสมีชีวิตชีวา
ผู้หญิงต้องรู้จักร่างกายของตัวเอง ต้องรู้จักวัยหมดประจำเดือน และต้องไม่ยอมให้ใครเหยียดหยามว่าผู้หญิงหมดคุณค่า หรือเก่งน้อยลง เพราะอยู่ในวัยหมดประจำเดือนหรือหมดประจำเดือนแล้ว

2. อายุ 30 คืออีกนานกว่าจะเริ่มหมดประจำเดือน ทำไมต้องเตรียมตัวตั้งแต่ก่อนอายุ 30 ปี ?

ตอบ: ฮอร์โมนในร่างกายทุกช่วงชีวิตสัมพันธ์กันหมด การดูแลร่างกายอย่างเหมาะสมตั้งแต่วัยสาว รวมถึงการเลือกใช้วิธีคุมกำเนิด สามารถลดอาการผิดปกติในช่วงเปลี่ยนผ่านสู่วัยหมดประจำเดือน

------------

The Menopause Manifesto หมดเมนส์แล้วเป็นไง
เขียน พญ.เจ็น กันเทอร์
แปล นิธินันท์ ยอแสงรัตน์
สำนักพิมพ์ แม็กพาย บุ๊กส์
จำนวน 590 หน้า ปกอ่อน
ราคา 590 บาท
ISBN 9786169391470